Getekend, Turi Braaksma

Turi Braaksma tekent met houtskool op aan elkaar geplakt papier. Deze tekeningen hangen of staan als beelden verspreid door de ruimte. Terugkerende onderwerpen zijn artefacten uit oude culturen, fossielen en samengetelde figuren. Schaduwwerking speelt een belangrijke rol bij de beleving van haar werk.

Over de expositie
door Emmie Muller

De ruimte waarin Turi Braaksma exposeert is mede bepalend voor de kijkervaring van haar tekenwerk. Door rekening te houden met de specifieke eigenschappen van de locatie is elke tentoonstelling verschillend. In Galerie Noord bestaat de ruimtelijke opstelling uit achttien tekeningen en een lichtplan.

De tekeningen van Turi Braaksma zijn het verlengstuk van haar persoonlijkheid en leven. Een overkoepelend thema en verhaal ontbreken en het werk vraagt niet om verklaard of geduid te worden. Achter de artistieke prestatie valt niets meer te zoeken dan de autonomie van het werk en haar maker. Elke tekening staat op zichzelf en spreekt voor zich.

Dit wil niet zeggen dat Braaksma geen uitgesproken voorkeuren heeft. De keuze van haar onderwerpen is gebaseerd op aantrekkelijkheid, individuele smaak en bestaan uit vormen die haar opvallen en aanspreken. De achterliggende reden daarvan laat zij bewust in het midden. Deze directe en spontane manier van verkenning sluit aan bij het materiaal van haar keuze, houtskool.

Turi Braaksma voelt zich aangetrokken door de beeld- en vormtaal van artefacten uit oude culturen. Naast maskers met decoratieve elementen komen gezichten, mensfiguren, maar ook fossielen veelvuldig terug in haar tekeningen. Haar mensfiguren zijn vaak op associatieve wijze samengesteld uit twee of meerdere personages. Hiermee zorgt Braaksma voor een derde dimensie, omdat de uiteenlopende figuren als exponenten van verschillende werelden elkaar op een dieper niveau toch weten aan te vullen.

Turi Braaksma is een begaafd tekenaar en is technisch goed onderlegd. Zij bedient zich van verschillende tekenstijlen en weet alles uit een pijpje houtskool te halen. Haar tekenstijl is rijk aan variatie zonder dat het persoonlijke handschrift, de herkenbare signatuur, daar onder lijdt. Niet alleen per beeld wisselt zij van stijl, maar ook in een en dezelfde tekening vinden meerdere stijlkenmerken hun weg. Realisme en  expressie, gestileerde figuratie en abstractie, snelle uithalen en detaillering, het komt allemaal voorbij.

Het werk komt op de grond van haar atelier tot stand. Dat moet wel aangezien de vorm van de drager, bestaande uit losse stukken papier, gelijk opgaat met het tekenen van de afbeelding. Het gebruikte papier kan verschillend zijn van soort en kleur en worden met stukjes tape aan elkaar geplakt. Braaksma geeft de voorkeur aan wit papier dat iets gelig is van toon zodat de zwarte houtskooltekening prettig en rustig blijft om naar te kijken. De tape, waar overheen getekend wordt, blijft zichtbaar en is als beeldmiddel mede bepalend voor de compositie. Zo speelt ook de structuur van het papier een belangrijke rol. Met behulp van frottage blijft deze als reliëf goed zichtbaar. Niet zelden ontstaat een tekening zonder een duidelijk beeld voor ogen te hebben. Tijdens het maakproces gaat Turi Braaksma een dialoog aan met het materiaal en laat zich graag verrassen. Daarbij zet zij haar intuïtieve vermogen hoog in, zodat het werk onder haar handen spontaan en ongehinderd kan ontstaan.

Achterin de galerie, aan de linkerkant, hangt een groep van twaalf tekeningen met een zelfde onderwerp en kan als een serie worden opgevat. Middels een vernuftig ophangsysteem, bestaande uit stangen aan blokjes, zijn de tekeningen op verschillende afstanden van de muur geplaatst. Aan het werk wordt een nieuwe tekening toegevoegd wanneer het licht aan gaat. Tegen de achtergrond van de muur verschijnt een schaduwspel die de losse beelden met elkaar verbindt. Met deze ingreep bereikt de tijdelijke presentatie zijn definitieve vorm en wordt de kijkervaring geïntensiveerd.

In de tekeningen van Turi Braaksma hangen materiaalgebruik, beeldtaal en de werkwijze consequent met elkaar samen. Het werk oogt vlot en trefzeker, gelaagd en ongecompliceerd en zonder enige vorm van academische aanpassing is het werk bedoeld als een directe uiting van een individuele expressie. Eigen, gedurfd en eerlijk. Vol passie en liefde voor het vak. Kunst zoals het is.