Een lichte en verfrissende tentoonstelling

Charlotte Schrameijer en Sandra Catsburg
Geknipt & Geraspt
8 t/m 30 januari 2020

Met lichtdoorlatende collages en wonderlijke sculpturen zetten Charlotte Schrameijer en Sandra Catsburg de ruimte van de galerie in het zonnetje.

Charlotte Schrameijer is als schilder begonnen. Vanuit een behoefte aan ruimtelijkheid, zowel in als vanuit het platte vlak, heeft zij het ingekaderde vlak van het schilderij verlaten en maakt nu collages die zij papercuts noemt.

Haar werkwijze is een nogal tijdrovend procedé. Schrameijer bouwt haar collages op met foto’s uit de krant. Hierbij gaat het haar om beelden van verontrustende landschappen, zoals vluchtelingenkampen, oorlogsgebieden en natuurrampen. Deze combineert zij met het schone van de natuur om zo een ogenschijnlijke harmonie op te roepen. Nadat de foto’s bij elkaar zijn gezocht worden deze gescand en geprint. De prints worden uitgesneden met een mesje waardoor de afbeelding het karakter krijgt van een opengewerkte lijntekening.  Wanneer met deze fragiele en transparante onderdelen de compositie is bepaald wordt de collage op een dragende ondergrond geplakt, waarna het uitsnijden van de openingen tussen de lijnen opnieuw kan beginnen. Dit proces wordt meermaals herhaald om het papieren basismateriaal stevigheid te geven. De collage wordt ruim van de wand opgehangen en uitgelicht. De schaduwwerking die hierdoor ontstaat voegt aan het werk een extra dimensie toe.

Een schilder blijft een schilder. Elke collage is al even gelaagd opgebouwd als een schilderij, het raster dat is aangebracht is als lijnenspel al even schilderachtig weergegeven en de kleuren zijn al even harmonieus tegen elkaar afgezet. En zelfs in het werk getiteld Après nous le déluge zijn associaties met de waterlelies van Monet niet misplaatst. Aan de andere kant is van een schilderij geen sprake meer. De werken gedragen zich in de ruimte als grillige die elk moment van vorm kunnen veranderen. 

Schrameijer nodigt ons uit een wereld te betreden waarin ’t goede en ’t slechte gemoedelijk samenleeft. Twee kanten van dezelfde medaille. Zo is ons leven en zo is de natuur. En zoals elk goed landschap betaamt hebben ook haar landschappen een horizon, een omklappunt. In het midden lijkt de bovenkant van de voorstelling zich te weerspiegelen in de onderkant. Aan precies deze ingreep ontlenen de werken hun geloofwaardigheid waardoor je je kunt wanen in nieuwe en ongekende werelden. 

Sandra Catsburg is een beeldhouwer die denkt en werkt vanuit het materiaal. Hout en textiel zijn de hoofdingrediënten, maar ook andere materialen kunnen haar inspireren en worden op hun toepasbaarheid getoetst. Vanuit een behoefte om alles zelf te willen maken kan zij ook als meubelmaker goed uit de voeten. Haar beelden komen tot stand zonder een vooropgezet plan. Vanuit een globale schets, die enkel dienst doet als kleine vingerwijzing, laat zij haar sculpturen op intuïtieve wijze onder haar handen ontstaan. 

Catsburg maakt haar beelden door losse elementen samen te voegen tot een geheel. Tijdens het maakproces plaatst zij onderdelen op verschillende manieren bij elkaar en kijkt welke combinaties het beste werken. 

De houten beelden zijn gemaakt van verlijmde lagen multiplex die in vorm worden geraspt, geschuurd en voorzien van een gekleurde afdeklaag.

Dat Catsburg zich laat inspireren door de natuur is aan haar sculpturen goed af te lezen. Haar beelden bewegen zich als dierlijke verschijningsvormen door de ruimte, als menselijke lichamen door een gebouw. Deze vergelijking met de mens is zo vreemd nog niet, omdat Catsburg haar beelden een identiteit, een karakter meegeeft. Pas dan vallen vorm en zeggingskracht voor haar samen. Door de specifieke houding waarin de beelden staand of liggend zijn vormgegeven, roepen zij herkenbare emoties op waarvan ontroering en compassie een paar voorbeelden zijn.

Maar bovenal weet Catsburg haar kijkers te verrassen met een wonderlijke wereld aan beelden. Ze zijn niet verhalend en ook niet abstract. Ze staan op zichzelf als eenlingen en lijken tegelijkertijd als groep te bestaan in hun eigen habitat. Zij zijn, willen leven en bij elkaar horen hoe verschillend zij ook maar zijn.

Zo bezien is een bruggetje naar de collages van Charlotte Schrameijer gauw gelegd. 

Ook haar beelden bewegen zich tussen figuratie en abstractie. Beide kunstenaars geven niet alleen vorm aan hun werk maar weten de werkelijkheid bovendien om te vormen naar een nieuw, en wellicht toekomstig, perspectief. Hun verlangens en drijfveren mogen dan wel uiteenlopen, maar tegelijkertijd lijken hun denkbeelden uit een zelfde vaatje te tappen. Met haar landschappen koppelt Schrameijer een schrijnende wereld aan een utopisch wereldbeeld terwijl de sculpturen van Catsburg getuigen van visionaire gedaantevormen die al geleefd hebben of nog zullen ontstaan.

Het is die mengeling van zijn en er nog niet zijn die deze tentoonstelling zo verfrissend anders  maakt en op een nieuwe manier stof tot nadenken geeft.