Rama van der Garde

door Emmie Muller

Rama van der Garde presenteert zijn afstudeerproject getiteld stem van de stilte. Het werk bestaat uit zesentwintig afbeeldingen die op doorzichtig, licht doorlatend papier zijn afgedrukt en hebben elk de grootte van een A4-tje. De vormen op het papier zijn intens blauw van kleur en hangen groepsgewijs in rijen van vijf tegen de muur. Door de transparantie van de drager schemeren de witte bakstenen er doorheen, waardoor het totale werk samenvalt met zijn omgeving.

Rama van der Garde is doof geboren en heeft zijn beperking in dienst gesteld van zijn kunst. Dat is bijzonder aangezien beeldende kunst aan het oog genoeg heeft en, uitzonderingen daar gelaten, niet afhankelijk is van geluid. Als kind heeft Rama met hulp van een logopediste leren praten. Er zijn tal van trucjes om de klanknabootsing van letters te oefenen. Met blazend praten door een rietje kunnen letters als de p en de f begrijpelijk worden gemaakt. Deze techniek heeft Rama van der Garde ingezet bij zijn visuele weergave van het alfabet. Door pratend in een rietje een vloeistof in beweging te brengen, ontstaan er vlekachtige patronen waarbij de dekking niet overal hetzelfde is. Dit klinkt heel simpel, maar aan het eindresultaat is een gedegen onderzoek vooraf gegaan. Van der Garde heeft geëxperimenteerd met allerlei verfsoorten en inkten waarbij ook verschillende kleuren op hun bruikbaarheid zijn getoetst. Uiteindelijk is zijn keuze gevallen op blauwe inkt. Blauw vanwege zijn neutraliteit en inkt vanwege zijn transparantie. Elke afbeelding is daardoor rijk aan dieptewerking en beweeglijkheid. Ook de afstand tussen het rietje en de inkt is door Rama van der Garde onderzocht en hij heeft er zelfs een apparaatje voor ontwikkeld om die afstand per afbeelding constant te houden.

Op een universele manier heeft Rama van der Garde op basis van letterbeelden de stilte van de stem inzichtelijk en invoelbaar gemaakt. Maar dat niet alleen. Zijn werk communiceert met de beschouwer door een wereld te creëren waar je, vergelijkbaar met de rorschachtest, van alles in kunt zien. De afbeeldingen doen een groot appèl op de verbeelding en staan open voor ieders associatie. Hoewel er van het werk een verstilde kracht uitgaat, roept het talloze beelden op en dus verhalen en is het, overdrachtelijk gezien, zo stil nog niet. Alleen in goede kunst komt ook het tegendeel van de bedoeling van zijn maker aan het licht. Die balans is ook in het werk van Rama van der Garde aanwezig, inclusief de eenzame z onderaan, van de zesentwintigste letter. Rama van der Garde droomt van een stiltemuseum waarin je de getoonde beelden alleen maar mag bekijken zonder erover te praten. Wat een baanbrekende ervaring zou het zijn om als publiek de kunst in zo’n oase van rust, woordloos te ondergaan.